Ở điều kiện sinh bình thường, trẻ được mang thai trong bụng mẹ 9 tháng 10 ngày, luôn được sởi ấm bởi thân nhiệt của mẹ khoảng 37,5 38oC. Khi bé chào đời, nhất là trong tháng của đầu đời gọi là giai đoạn sơ sinh, giai đoạn này bé không có khả năng điều hòa nhiệt độ cho cơ thể như những đứa trẻ lớn hơn, đặc biệt là những trẻ sinh thiếu tháng thì khả năng điều hòa thân nhiệt cho cơ thể càng kém hơn. Vì vậy, bé rất dễ bị nhiễm lạnh nếu không được chăm sóc đúng cách như: mặc áo ấm, quấn tã lót, khăn, đội mũ, mang vớ.
Nếu ở nhiệt độ phòng 23oC mà không mặc quần áo hay đắp chăn, ủ ấm cho trẻ sơ sinh thì sẽ bị nhiễm lạnh, giống như người lớn không mặc đồ ở với nhiệt độ phòng là 0oC. Bé sau sinh đủ tháng được chăm sóc đúng cách, thân nhiệt bình thường của trẻ sẽ ở khoảng 36,5 - 37,5oC. Bé được mặc quần áo, mang bao tay, mang vớ chân, đội mũ và đắp chăn thì có thể chịu được nhiệt độ phòng từ 25 - 28oC.
Với đặc điểm trên, để phòng tránh bé bị nhiễm lạnh, không để nhiệt độ phòng lạnh dưới 26oC, tránh để bé nơi gió lùa như quạt máy, hoặc hơi lạnh thổi ra từ máy điều hòa quạt thẳng vào người của bé; không để bé bị ẩm ướt nhất là từ nước tiểu của bé. Vì vậy, khi cho bé ở phòng lạnh cần đảm bảo duy trì nhiệt độ phòng từ 26 - 28pC, mặc áo, quấn tã, mặc quần dài, mang găng tay, mang vớ chân, đội mũ, đắp mền nhẹ, ấm, thay tã khi trẻ bị ướt, không nằm ngay nơi hơi lạnh được thổi ra từ máy điều hòa.
Phòng phải thoáng, sạch, không được để quá nhiều đồ vật trong phòng vì dễ phát sinh nấm mốc, tránh nhiều người ra vào phòng lạnh vì dễ lây lan các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tránh đưa trẻ ra vào phòng thường xuyên vì sự chênh lệch nhiệt độ cơ thể làm trẻ bị tăng tiết dịch ở mũi và họng.
Cho bé bú đầy đủ vì nhiệt độ lạnh làm cho bé tiêu hao nhiều năng lượng hơn bình thường. Sử dụng điều hòa thế nào cho đúng cách, đặc biệt với gia đình có trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh thì không phải ai cũng biết. Việc lạm dụng quá nhiều và sử dụng điều hòa không đúng cách sẽ làm cho trẻ mắc các bệnh về hô hấp như viêm mũi, viêm phế quản, viêm phổi, đau họng.
Để trẻ nằm quá lâu (trên 3 tiếng) trong phòng có điều hòa khiến cơ thể dễ mất nước, khô da, tạo điều kiện cho các vi khuẩn tấn công vào vùng hầu họng, gây ra bệnh hô hấp. Điều hòa dễ làm khô tuyến hô hấp, dẫn đến khó thở, trẻ nhỏ còn có thể sốt và dẫn đến các bệnh tiêu chảy. Nếu không được chăm sóc tốt, trẻ có thể bị những biến chứng nguy hiểm.
Lưu để bé nằm điều hòa mà không bị các bệnh đường hô hấp
- Nhiệt độ lý tưởng: BS Nguyễn Văn Lộc, Phó Giám đốc BV Nhi TƯ cho biết, nguyên nhân là do thời tiết quá nắng nóng, trẻ thường nằm quạt thốc trực tiếp vào người khi ngủ. Vì khi trẻ ngủ say, thân nhiệt giảm nhanh rất dễ bị viêm họng, sốt, dẫn đến tiêu chảy. BS Lộc cảnh báo, nhiều cha mẹ quá lạm dụng điều hòa nhiệt độ độ để nhiệt độ chênh hơn nhiều so với ngoài trời, điều này không tốt cho trẻ nhỏ, chỉ nên để 27 - 28C là hợp lý. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngoài trời và trong phòng khoảng 7 - 8C là phù hợp với sự thích ứng của cơ thể trẻ.
- Đặc biệt, trẻ sơ sinh chưa có khả năng tự điều hòa thân nhiệt như những trẻ lớn hơn, đặc biệt là những trẻ sinh thiếu tháng thì khả năng điều hòa thân nhiệt cho cơ thể cũng kém hơn. Trước đây, khi còn ở trong bụng mẹ, trẻ luôn được sởi ấm bởi thân nhiệt của mẹ khoảng 37,5 38C. Vì vậy, trẻ sơ sinh rất dễ bị nhiễm lạnh. Ngược lại, thời tiết nắng nóng với độ ẩm cao như mùa hè ở miền Bắc hay khoảng thời gian giao mùa giữa mùa nắng và mùa mưa ở miền Nam thì việc cho bé nằm phòng máy lạnh đúng cách lại có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh viêm đường hô hấp trên của trẻ.
- Nếu sinh đủ tháng và được chăm sóc đúng cách, thân nhiệt bình thường của trẻ sẽ ở khoảng 36,5 - 37,5C và nếu được mặc quần áo, mang bao tay, mang vớ chân, đội mũ và đắp chăn, bé có thể chịu được nhiệt độ phòng từ 25 28 độ C
- Không để điều hòa quá 2 tiếng: Thời gian tối đa bạn dùng điều hòa cho trẻ không nên quá 2 tiếng mỗi lần. Tức là khoảng 2 tiếng, bạn nên cho trẻ ra ngoài nhiệt độ bình thường khoảng 10 - 15 phút. Mỗi khi ra ngoài, bạn nên mở rộng cửa, đứng lại khoảng hai ba phút để thích ứng với môi trường xung quanh.
- Tránh sự thay đổi nhiệt độ đột ngột: Khi bé ở ngoài nắng về, ra nhiều mồ hôi, tránh cho trẻ vào ngay phòng dùng điều hòa quá lạnh. Mẹ nên lau khô mồ hôi cho bé, để bé ngồi một lát ở phòng không bật điều hòa rồi mới để bé vào phòng bật điều hòa. Nếu bé muốn ra ngoài, mẹ lại mở cửa phòng, cho bé đứng vài phút cho quen với môi trường xung quanh. Nên hạn chế việc cho bé ra vào phòng máy lạnh thường xuyên để tránh hiện tượng thay đổi đột ngột với những ngày trời quá nắng nóng.
- Không cho điều hòa chĩa thẳng vào chỗ bé nằm: Nên tránh hướng điều hoà thổi thẳng vào mặt, đầu trẻ vì như vậy, trẻ dễ bị ngạt mũi, khó thở và mắc các bệnh về hô hấp, viêm họng.
- Đuổi không khí tù đọng: Mỗi ngày, ít nhất bạn phải 2 lần tắt điều hòa, mở hết các cửa, dùng quạt đuổi hết không khí tù đọng ra ngoài. Kết hợp đón nhiều nắng vào phòng càng nhiều càng tốt.
- Tạo độ ẩm trong phòng: Điều hòa thường làm cho da trẻ khô nên khi sử dụng, bạn cần đặt một chậu nước trong phòng hoặc máy phun hơi nước tạo ẩm để tránh khô da và ngạt mũi cho trẻ. Bên cạnh đó, cần xịt, nhỏ nước muối sinh lý thường xuyên làm sạch đường hô hấp trên của trẻ.
- Khi trẻ ngủ, hãy đắp một tấm chăn mỏng, đặc biệt che kín vùng bụng, tránh lỗ chân lông giãn nở dễ dẫn tới bị cảm lạnh. Cần chọn cho trẻ những bộ quần áo thấm mồ hôi tốt như đồ cotton.
- Vệ sinh điều hòa và vệ sinh phòng: Mẹ chú ý về việc vệ sinh máy điều hòa định kỳ 1-2 tuần, rũ bỏ bụi trong tấm lưới lọc, tránh các loại nấm mốc, mầm bệnh lưu trú trong máy. Nếu không, điều hòa lại trở thành nguồn gốc phát sinh bệnh cho trẻ em. Phòng bật điều hòa thường xuyên cũng phải được dọn dẹp sạch sẽ. Khi không bật điều hòa, mở cửa phòng cho thông khí.
- Đề phòng viêm hô hấp dẫn đến hen: Khi trẻ có triệu chứng khó thở, thở co thắt vùng ngực thì cần đưa trẻ đi khám, không được sử dụng thuốc điều trị hen mà không theo chỉ định của bác sĩ. Em bé mới sanh cần phải ủ ấm và tránh mọi tác nhân có thể gây dị ứng cho bé như bụi bặm, gió lùa, người lớn mang mầm bệnh khi tiếp xúc với trẻ.
- Nếu thời tiết nóng em bé vẫn nằm được trong phòng lạnh, tuy nhiên không để hơi lạnh chiếu trực tiếp xuống bé, máy lạnh phải được vệ sinh kỹ trước đó, mỗi 1-2 tuần phải rũ bỏ bụi trong tấm lưới lọc và vệ sinh máy định kỳ. Khi sử dụng máy lạnh tránh tình trạng để quá lạnh và tránh thay đổi đột ngột nhiệt độ như bế bé ra khỏi phòng lạnh mà ở ngoài thì nhiệt độ quá nóng.
Sưu tầm
